با بررسی تفاوتهای کامپاند پلیمری با مستربچ میتوان به کیفیت استفاده از این مواد پلیمری بیشتر پی برد،چندین سال است که تولید محصولات بوسیلهی کامپاند پلیمری و مستربچ با رشد قابل توجهی همراه بودهاست که جایگاه ویژهای در صادرات ایران به خود اختصاص دادهاند. استفاده از مستربچ و کامپاند برای افزایش خواص محصولات پلیمری ضروری است پس بررسی تفاوتهای کامپاند پلیمری با مستربچ راهنمای شما در فرایند تولید خواهد بود تا بتوانید انتخاب درستی داشته باشید.
تعریف کامپاند
کامپاند ترکیبی از یک یا چند پلیمر است که نیازمند افزودنیهای خاصی هستند تا بتوان خصوصیات مورد نظر را همچون عایق حرارت و صوت، افزایش سختی، کاهش وزن، تثبیت رنگ و … در محصول نهایی بهبود بخشید.
تعریف مستربچ
مستربچ نوعی ترکیب افزودنی است که قادر است خواص و ویژگیهای متفاوتی در پلیمر نهایی بوجود آورد. اساسا مستربچها با توجه به کارایی و عملکرد مناسبشان میتوانند بخشی از مشکلات صنعت پاستیک را حل کنند.
ترکیبات سازندهی کامپاند و مستربچ
تفاوت در ترکیب بین مستربچ و کامپاند باعث تمایز این دو ماده از یکدیگر شدهاست. در واقع مستربچ بعنوان پردازش پلیمری در ترکیب برخی مواد افزودنی مثل رنگدانهها، مواد ضد میکروبی و … در رزین حامل پلیمری یا سایر مایعات مورد استفاده قرار میگیرد. رزین حامل میتواند در دماهای پایینتر نسبت به پلیمر پایه ذوب شود که این مسئله در مخلوط شدن یکنواخت آن با پلیمر پایه کمک میکند.
کامپاند پلیمری بصورت پیش ساخته در تولید محصول نهایی نقش دارد. از اصلیترین ترکیبات کامپاند پلیمری میتوان به پلیمرپایه و افزودنیهای مختلف که جهت تقویت ساختارهای پلیمری و افزایش خواص محصول نهایی استفاده میشوند، اشاره کرد.
در فرایند تولید کامپاند و مستربچ چه تفاوت و شباهتهایی وجود دارد؟
اجزای اصلی کامپاند پلیمری و مستربچ:
1. پلیمرپایه
2. افزودنیها
3. عامل سازگاری
1. تولید مستربچ: مخلوط کردن رزین حامل + رنگدانهها + مواد افزودنی
• مراحل تولید:
I. ذوب و اکسترود شدن مواد مخلوط
II. سرد شدن مواد توسط سیستم خنک کننده
III. تولید مواد گلولهای شکل و جامد
IV. افزودن مواد گلولهای شکل به پلیمر پایه در طول فرایند تولید
2. تولید کامپاند پلیمری:
ترکیب پیش مخلوط شده از پلیمر پایه + رنگدانهها + مواد افزودنی + پرکنندهها
• مراحل تولید:
I. ذوب و اکسترود شدن مواد مخلوط عنوان شده
II. سرد شدن مواد توسط سیستم خنک کننده
III. تولید دانههای گرانولی شکل و جامد
IV. افزودن مستقیم مواد در فرایند تولید
مزایا و معایب مطرح در کامپاند و مستربچ
• مستربچ
1. امکان کنترل دقیقتر بر روی خواص محصول نهایی در مستربچ
2. نگهداری، ذخیرهسازی و حمل نقل مستربچ آسانتر
3. نیازمند پردازش اضافی در طول فرایند تولید
4. گرانتر از کامپاند
• کامپاند پلیمری
1. کنترل دشوار خواص محصول نهایی بخاطر تاثیر ویژگیهای خاص پلیمر پایه
2. دارای مخلوط پیش ساخته برای استفادهی مستقیم در طول فرایند تولید
3. عدم نیاز به پردازش اضافی
4. ارزانتر از مستربچ
کاربرد کامپاند و مستربچ در صنایع متنوع
1. انواع فیلترها
2. کابلهای مخابراتی
3. استاپر سرنگ بهداشتی
4. ورقها و عایقهای کامپوزیتی
5. صنعت هواپیما و خودروسازی
6. پوسته ژلاتینی کپسولهای دارویی
7. تولید کامپاند و مستربچهای لاستیکی
8. انواع ظروف پلیمری، فومی و یکبار مصرف
9. مخازن، لولههای آب و فاضلاب و برخی اتصالات کامپوزیتی
10. کامپاند و مستربچهای لاستیکی مثل لاتکس، پلی یورتان، تسمههای لاستیکی و…
تفاوت کامپاند با مستربچ
1. مستربچ را بطور مستقیم نمیتوان به پلیمر پایه اضافه کرد چون به حد کافی مواد افزودنی ندارد. بنابراین توزیع درست و یکنواخت مواد افزودنی در پلیمر پایه نقش مهمی در کیفیت محصول نهایی دارد. اگر از مستربچ بصورت مستقیم استفاده شود امکان توزیع یکنواخت افزودنیها وجود ندارد.
2. کامپاند بدون نیاز به پردازش اضافی مستقیم در فرایند تولید بکار میرود.
3. افزودنیهای شیمیایی که درون مستربچها استفاده شدهاست اگر بطور یکسان پخش نشوند با واکنش پذیری آنها روبرو خواهید شد.
4. مستربچها به تنهایی برای تولید یک قطعه تزریق پلاستیک مناسب نبوده و قادرنیستند خواص مورد نظر را به عمل آورند.
5. درصد اضافه شدن مستربچ و کامپاند پلیمری در محصول نهایی متفاوت است.
6. استفاده از مستربچ نمیتواند کیفیت مورد نیاز را تامین کند و باید کامپاند را در فرایند تولید بکار برد.
7. استفاده مداوم از برخی مستربچها خطر سمی بودن را به همراه دارد.
8. امکان مخلوط شدن مستربچ با مواد پلیمری در سیستم تزریق و اکسترودر وجود ندارد درحالیکه درمورد کامپاند چنین نیست.
9. استفاده مستقیم از کامپاند در فرایند تولید میتواند آلایندههای محیطی را حدالامکان کاهش دهد.
10. قیمت نهایی تولید محصول توسط کامپاند کمتر از مستربچ است.
انتخاب از بین مستربچ و کامپاند به این بستگی دارد که خواص موردنیاز شما در فرایند تولید چیست و تا چه حدی به افزایش و بهبود آن نیاز دارید؟
اگر رنگ منحفربفردی در نظر دارید و یا مقاومت دربرابر اشعه ماورابنفش برایتان مهم است، استفاده از مستربچ به شما کمک خواهد کرد ولی اگر خواص ویژهای مثل استحکام، مقاومت دربرابر حرارت، ضربه، مواد شیمیایی و … موردنیازتان است قطعا کامپاند گزینهی مناسبی میباشد.
نتیجه:
توسعه صنایع مختلف در گرو استفاده از مستربچها و کامپاندهای پلیمری هستند. شناخت تفاوتهای مستربچ با کامپاند در انتخاب درست شما حین تولید محصولات پلیمری مفید واقع خواهد شد.